بسیج مرودشت

مفهوم وماهیت جنگ نرم

ابراهیم خورشیدی

مقدمه : رهبرمعظم انقلاب اسلامی با تصریح وتأکید برطراحی قبلی حوادثی همچون حوادث تلخ پس از انتخابات دهمین دوره ریاست جمهوری ازسوی دشمنان،فرمودند؛نظام اسلامی با جنگ نرم مواجه شده است. موضوع جنگ نرم در فرمایشات معظم له چندین بار تکرار وهمگان را به درک و فهم درست این جنگ فراخوانده ودر جمع دانشجویان از انان با عنوان افسران جوان عرصه جنگ نرم ودرجمع اساتید وپژوهشگران دانشگاه ها، از انان با عنوان فرماندهان و طراحان درمیدان مقابله با جنگ نرم دشمنان یاد کردند. جنگ نرم دشمنان به واقع در ادامه تهاجم فرهنگی و تهدید نرم انان رخ داده وملت ایران ونظام اسلامی را در موقعیت جدید وتازه ای قرار داده است . به پایان رسیدن توأم با موفقیت این جنگ وغلبه بر دشمنان همانند جنگ تحمیلی،در گرو شناخت دقیق ان می باشد . اکنون باید دانست جنگ نرم چیست و دارای چه ماهیتی میباشد؟ اهداف در جنگ نرم کدامند و دشمنان با چه ابزار و ساز و کاری ، دنبال دستیا بی به این اهداف است؟ بازیگران جنگ نرم چه کسانی هستند و چگونه باید انان را شناخت؟ جنگ نرم دارای چه ویژگی هایی هست واز چه مؤلفه هایی بر خوردار است؟ ودر نهایت چگونه باید با جنگ نرم مقابله کرد؟ این سؤالات از مهمترین سؤالاتی است که برای شناخت جنگ نرم باید به ان پاسخ داد . نظر به اهمیت موضوع و طی چندین قسمت،”عماریون”به بررسی جنگ نرم می پردازد.
۱- تعریف جنگ نرم {Soft War }:
جنگ روشی برای غلبه یک طرف برطرف دیگر است. توانایی عنصر اصلی وجوهری درجنگ برای غلبه یا مقابله با تجاوز به شمار می آید. در جنگ نظامی، این توانایی متکی به قدرت سخت{ابزار آلات،ادوات،تجهیزات} است ولی در جنگ نرم،  توانایی متکی به قدرت نرم است.
۱-۱ قدرت نرم   : { Soft Power }
عبارت است از توانایی رسیدن به اهداف و خواسته ها بدون اعمال فشار وایجاد اجبار و اکراه. در واقع با قدرت نرم ، خواسته ها و اهداف از طریق جذب ومتقاعد کردن طرف مقابل به دست می آید. جنگ نرم یا تهدید نرم {  { Soft Threatبه لحاظ مفهومی ارتباط تنگاتنگ دارد. تهدید نرم ، تهدیدی است نا محسوس، بدون منازعه مستقیم واستفاده از ابزار فیزیکی که به دنبال تغییر باورها، افکار و رفتارها می باشد. با توجه به تعاریف جنگ،قدرت نرم و تهدید نرم می توان گفت که جنگ نرم ، روشی برای جنگ و غلبه بر طرف مقابل بدون استفاده از ابزار و زور نظامی اولیه وبه صورت  جذبی واقناعی است. در این جنگ، دشمن تلاش می کند با اقدام های نرم افزارانه وروانی حوزه افکار وباورهای جامعه را به منظور تحقق اهداف خود اشغال کند.
۲- ماهیت جنگ نرم :
ماهیت جنگ نرم، همان ویژگی غیر خشونت آمیز بودن آن می باشد. در این جنگ از شیوه ها وروس های غیر خشونت آمیز استفاده می گردد. اگر جنگ به عنوان یک روش وشیوه خشونت آمیز و استفاده از ابزار زور و قوای نظامی شناخته شده وبه همین دلیل دوکلمه جنگ و خونریزی به همراه یکدیگر به کار برده می شوند، ماهیت جنگ نرم به دور از این شیوه ها وروش ها می باشد.
رهبر معظم انقلاب ماهیت جنگ نرم کنونی نظام سلطه علیه انقلاب ونظام اسلامی را اینگونه تشریح می نماید : « یکی از مسؤلان طراز اول رژیم غاصب صهیونیستی، در سال گذشته توصیه ای به آمریکایی ها کرد. این توصیه کاملاً در مطبوعات خارجی و اینترنت منعکس شد و امر پنهانی و مخفیانه ای نیست. توصیه وی به آمریکایی ها این بود که بیهوده وقت خود را با عراق و کره شمالی و کشورهایی از این قبیل تلف نکنید. مسئله اصلی شما ایران است. اگر خاورمیانه را می خواهید، وقت تان را مصروف عراق نکنید، سراغ ایران بروید، کانون و سرچشمه آنجاست، اما ایران مثل عراق و کره شمالی وافغانستان نیست که بتوان با حمله نظامی آن را تسخیر کرد. نظام و حکومت اسلامی به مردم متکی است، مردم آن را حفظ کرده اند. باید کاری کنید که مردم آن را رها کنند. راهش این است که مردم را با ترویج فرهنگ وادبیات غربی و فرهنگ تربیت آمریکایی، به واگرایی نسبت به دین، فرهنگ، سنت و تاریخشان سوق داد. وقتی مردم این تعلقات را رها کردند، بعد از گذشت چند سال، بدون اینکه سرمایه ای صرف کنید، با یک حمله و تحریک احیاناً نظامی مختصر، می توانید این مانع بزرگ، یعنی نظام اسلامی را از سر راه بردارید.»
جنگ نرم به دلیل پیچیدگی واتکا به قدرت نرم از ویژگی های بسیار زیاد و متنوع برخوردار است که مهمترین آنها عبارتند از :
۱- جنگ نرم در پی تغییر قالب های ماهوی جامعه و ساختار سیاسی است :
در این جنگ، اعتقادات، باورها وارزش های اساسی یک جامعه مورد هجوم برای تغییر قرار می گیرد. با تغییر باورهای اساسی جامعه، قالب های تفکر و اندیشه دگرگون شده و مدل های رفتاری جدیدی شکل می گیرد. مدل های رفتاری جدید به گونه ای است که به جای رفتارهای حمایتی از ساختار سیاسی، رفتارهای چالشی جایگزین شده و این رفتارها به سمت ساختار شکنی جهت می یابد.
۲- آرام، تدریجی و زیرسطحی است :
جنگ نرم دفعی،شتابان و پر تحرک در یک مقطع نیست. این جنگ به صورت آرام شروع شده و به صورت تدریجی به سمت جلو حرکت می کند. آرام و تدریجی بودن این جنگ به گونه ای است که بسیاری آن را تشخیص نمی دهند. جنگ نرم زیر سطحی، غیرآشکار و به همین دلیل نامحسوس است.
۳- جنگ نرم نمادساز است:
نمادسازی با بهره گیری از نمادهای تاریخی و گذشته برای ارائه و نمایش تصویری مطلوب از خود یک ویژگی برجسته از جنگ نرم است. در این جنگ تلاش می شود تصویری شکست خورده، نا امید و مأیوس از حریف ارائه و در مقابل مهاجم با نمادسازی و تصویرسازی خود را پیروز و موفق نشان می دهد. در این ویژگی عملیات روانی در حد اعلی خود انجام می شود.
۴- پایدار و با دوام است:
نتایج جنگ نرم در صورت موفق بودن، پایدار وبادوام خواهد بود. هدف اصلی در جنگ نرم تغییر باورها و اعتقادات است. چنانچه این تغییر حاصل گردد، به راحتی تغییر مجدد و بازگشت به حالت اولیه میسر نمی باشد. در جنگ سخت ونظامی، یک سرزمین تصرف شده را ظرف چند ساعت، می توان باز پس گرفت. اما در جنگ نرم، اگر دشمنان موفق به تصرف افکار و دلهای جامعه هدف گردند، به راحتی نمی توان آن را باز پس گرفت و تغییر مجدد زمان بر می باشد.
۵- جنگ نرم پرتحرک و جاذبه دار است:
جنگ نرم که به صورت تدریجی و آرام شروع می شود، در نقطه ای بدلیل این جاذبه های کاذب، خود جامعه هدف را برای تحقق اهداف به کار گرفته واز این طریق بر دامنه تحرکات آن افزوده می گردد. درواقع با گذشت زمان، بسیاری از بازیگران وحتی بازیگردانان جنگ نرم به صورت خواسته یا ناخواسته از درون جامعه هدف به استخدام کارگزاران اصلی جنگ نرم در می آیند.
۶- جنگ نرم هیجان ساز است:
با نمادسازی ها،اسطوره سازی ها و خلق ارزش های جدید، در جنگ نرم از احساسات جامعه هدف نهایت استفاده انجام می گیرد. مدیریت احساسات یک رکن در مهندسی جنگ نرم به حساب می آید.
در مدیریت احساسات، تلاش می شود از احساسات و عواطف جامعه هدف به عنوان پلی برای نفوذ در افکار و اندیشه ها برای ایجاد تغییر ودگرگونی در باور ها استفاده شود. احساست و عواطف به دلیل تحریک پذیری، زمینه های خلق بحران را فراهم می سازد.
۷- جنگ نرم آسیب محور است:
آسیب های اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و سیاسی، میدان مانور جنگ نرم است. دشمنان در جنگ نرم با شناسایی نقاط آسیب جامعه هدف در حوزه های ذکر شده، فعالیت های خود را سامان داده و با خلق آسیب های جدید، بر دامنه تحرکات خود می افزایند.
۸- جنگ نرم چند وجهی است:
پردامنه بودن وبرخورداری از وجوه مختلف از دیگر ویژگی های جنگ نرم است. دراین جنگ، از تمامی علوم،فنون، شیوه ها وروش های شناخته شده و ارزش های موجود استفاده می گردد.
۹- جنگ نرم تضاد آفرین است :
جنگ نرم از محیط های آسیب دار در جامعه هدف شروع می شود و با ایجاد گسل های متعدد در بخش های گوناگون جامعه واز طریق متفاوت کردن باورها، ارزش ها وشکل دهی به رفتارهای جدید،اعضای یک جامعه در برابر همه، قرار می دهند. تضادهای بوجود آمده از طریق جنگ نرم،همبستگی اجتماعی و وحدت ملی را برهم می زند و زمینه های بروز بحران ودرگیری های داخلی را فراهم می سازد. بنابراین تخریب وحدت ملی یکی از پیامدها و ویژگی های جنگ نرم است.
۱۰-جنگ نرم تردید آفرین است:
در جنگ نرم، ایجاد تردید وبدبینی نسبت به بسیاری از مسائل یک اصل و قاعده است. حرکت در این جنگ با خلق تردید و ایجاد ناامیدی و یأس شروع می شود. برای توفیق در این جنگ، با تکیه برسنت ها و لکن با نوپردازی به صورت ظریف و آرام، در باورها و اعتقادات اساسی تردید ایجاد می کند و به مرور بر دامنه این تردید ها افزوده شده تا در نهایت به ایجاد تغییرات اساسی در باورها و ارزش ها دست یابد.
۱۱-جنگ نرم از ابزار روز استفاده می کند:
در جنگ نرم از پیشرفته ترین تکنیک های روز استفاده می گردد. فضای مجازی و سایبری محیط اصلی جنگ نرم در شرایط کنونی به حساب می آید. این فضا، امکان اغواگری با ایجاد جاذبه های گوناگون و خلق بسترهای لازم برای سوار شدن به امواج احساسات را به خوبی فراهم می سازد.
اهداف جنگ نرم:
اگر جنگ را یک نوع رویارویی، مقابله و کشمکش بین دو طرف تصور کنیم، در این جنگ هر یک از طرفین به دنبال اهدافی هستند. هر گاه تهاجمی جنگ نرم را علیه مجموعه ای آغاز نماید، در جامعه هدف به دنبال دستیابی به چهار هدف عمده می باشد.
۱-ایجاد تغییر در اعتقادات و باورها:
مهمترین و اصلی ترین هدف جنگ نرم را باید ایجاد تغییر و دگرگونی در باورها و اعتقادات جامعه هدف جنگ نرم دانست. اعتقادات و باورها،اساس حرکت یک جامعه به شمار می آیند. هرانسانی براساس باورها و اعتقادات خود به زندگی اش جهت می دهد. بنابراین اگر کسانی بخواهند در مسیر حرکت یک ملت وجامعه خلل یا تغییری ایجاد کنند، باید به سراغ تغییر باورها و اعتقادات آنان بروند. بنابراین در جنگ نرم اساسی ترین هدف، ایجاد تغییر در باورها واعتقادات است.
۲-ایجاد تغییر در افکار و اندیشه ها:
چنانچه دشمنان یک ملت، با جنگ نرم بتوانند در باورها و اعتقادات یک ملتی رسوخ کرده وبا ایجاد شک و تردید، آن باورها و اعتقادات را مخدوش ومتزلزل نمایند، زمینه ها وبستر های لازم برای هدف بعدی، یعنی ایجاد تغییر در چگونگی فکر کردن و اندیشیدن در حوزه های گوناگون فراهم می شود. بنابراین هدف عمده دیگر در جنگ نرم، ایجاد تغییر در افکار جامعه است.
۳- ایجاد تغییر در رفتار:
رفتارهای یک جامعه، مبتنی بر اعتقادات، باورها و چگونگی فکرکردن و اندیشیدن افراد آن جامعه می باشد. با تغییرات اساسی در این مبانی، مدل های رفتاری در حوزه های گوناگون تغییر می کند. درواقع مدل های رفتاری در هر جامعه ای، براساس نوع باورها و اعتقادات و چگونگی فکر و اندیشه در آن جامعه شکل می گیرد. بدیهی است که با تغییر هر نوع باور و اندیشه ای، مدل های رفتاری جدید براساس باورها و افکار جدید جایگزین مدل های قبلی می گردد.
۴-ایجاد تغییر در ساختار سیاسی:
هدف نهایی در جنگ نرم علیه یک ملت، ایجاد تغییر ودگرگونی در ساختار های سیاسی آن جامعه و جایگزین کردن ساختارهای جدید می باشد. اهداف ذکر شده در یک فرآیند و به صورت خطی دنبال میگردد. با ایجاد تغییر در باورها، افکار و رفتارهای یک جامعه، به صورت طبیعی مدل رفتارهای حمایتی از ساختار سیاسی موجود، تغییر پیدا کرده ومدل های چالشی جایگزین آن می شود. در یک جامعه، مردم در شرایطی با نظام سیاسی خود به چالش برمی خیزند که دیگر آن را مشروع ندانند و از نظر آنان مسئولان سیاسی مقبولیت خود را از دست داده باشند. بنابراین مشروعیت زدایی و مقبولیت زدایی برای ایجاد بحران، ناآرامی و بی ثبات سازی در جامعه هدف، از کار ویژه های اصلی جنگ نرم به حساب می آید. هرگاه یک نظام سیاسی مشروعیت و مقبولیت خود را در بین ملتش از دست بدهد، به راحتی زمینه های لازم برای تغییر آن ساختار و نظام سیاسی و جایگزین شدن یک نظام وساختار جدید فراهم می گردد.
دشمنان انقلاب اسلامی و نظام مقدس جمهوری اسلامی، در دهه اول انقلاب، تمامی قدرت سخت افزاری خود را برای شکست انقلاب و ساقط کردن جمهوری اسلامی به صحنه آورده و به شکل های گوناگون از قبیل راه اندازی غائله های تجزیه طلبی در مناطق قومیتی، راه اندازی تروریسم داخلی، طراحی کودتای نظامی و تجاوز نظامی در قالب جنگ تحمیلی،تلاش کردند به اهداف خود برسند. ناکامی دشمنان در همه این اقدامات، سبب گردید آنان به این جمع بندی برسند که تازمانی که مردم ایران براساس باورها واعتقادات دینی و اسلامی خود عمل نمایند، مدافع نظام اسلامی و ولایت فقیه بوده وهیچ قدرتی قادر به شکست جمهوری اسلامی ونظام ولایت فقیه نخواهد بود. بنابراین براساس چنین جمع بندی بود که دشمنان از دهه دوم انقلاب با هدف ایجاد تغییر در باورها و اعتقادات مردم ایرانتهاجم فرهنگی خودرا آغاز کرده و اکنون تهدیدات نرم آنان علیه ملت ایران، وارد مرحله جنگ نرم شده است. آنان بر این تصور هستند که با ایجاد تغییر در موارد پیش گفته، می توانند در نهایت جکهوری اسلامی را ساقط و یک نظام غیر دینی جایگزین آن کنند.

{پایان}
برمحمّدوآل محمّدصلوات

نظرات شما عزیزان:

نام :

آدرس ایمیل:

وب سایت/بلاگ :

متن پیام:

نظر خصوصی

 کد را وارد نمایید:

 

 

 

عکس شما

آپلود عکس دلخواه: